Φυσικοθεραπεία & Ρήξη Μηνίσκου του Γόνατος
H ρήξη του μηνίσκου είναι πολύ συνηθισμένη βλάβη του γόνατος. Ειδικά οι αθλητές που εμπλέκονται σε sports επαφής όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ αλλά και pivoting sports όπως το tennis, είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν ρήξη μηνίσκου.
Η ανατομία του μηνίσκου
Το γόνατο σχηματίζεται από 3 οστά, τη μηριαίο τη κνήμη και την επιγονατίδα. Οι μηνίσκοι αποτελούνται από 2 ινοχόνδρινα τεμάχια κολλαγόνου πολύ πυκνής υφής, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στο μηριαίο και τη κνήμη.Το σχήμα τους μοιάζει με τη «φέτα μανταρινιού», γεγονός που καθιστά τη κνήμη πιο υπόκοιλη, σχηματίζοντας έτσι μία καλύτερη υποδοχή για την υπόκυρτη επιφάνεια των μηριαίων κονδύλων. Παράλληλα λόγω της ελαστικότητάς τους, παρέχουν μία απορροφητικότητα των δυνάμεων που δρούν στο γόνατο.
Οι μηνίσκοι ουσιαστικά παίζουν το ρόλο του αναχώματος στην κύλιση και ολίσθηση των μηριαίων κονδύλων στη κνήμη
Ρήξη Μηνίσκου & Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος της ρήξης του μηνίσκου αλλά και σε ποιο τμήμα αυτού έχει συμβεί. Το έξω τριτημόριο του εύρους του μηνίσκου έχει καλή αιμάτωση άρα θα πρέπει να αναμένουμε καλή επούλωση σε ρήξεις σε αυτό το τμήμα, σε αντίθεση με τα έσω 2/3 που δεν έχουν επαρκή αγγείωση με συνέπεια πτωχή πρόγνωση. Σε περιπτώσεις όπως οι τελευταίες, θα πρέπει να ομαλοποιείται το χείλος του μηνίσκου με αρθροσκόπηση. Ανεξάρτητα πάντως από το είδος και τη θέση της ρήξης, η ηλικία, η δραστηριότητα και οι απαιτήσεις του ασθενούς παίζουν σημαίνοντα ρόλο στην απόφαση του θεράποντα ιατρού για το είδος της θεραπείας.
Ο συνήθης μηχανισμός της ρήξης είναι η κάμψη σε συνδυασμό με τη στροφή ενώ το πόδι είναι καθηλωμένο στο έδαφος. Αλλά και μιά απλή αλλαγή κατεύθυνσης με το γόνατο του αθλητή σε κάμψη μπορεί να προκαλέσει τη ρήξη.
Αντίθετα, οι εκφυλιστικές ρήξεις που συμβαίνουν σε μεγαλύτερους, δεν απαιτούν μεγάλη βία και μπορούν να συμβούν ακόμα και με ένα βαθύ κάθισμα.
Υπάρχουν διάφορα είδη ρήξεων ανάλογα με την ενέργεια που απελευθε-ρώνεται κατά τη κάκωση, το μηχανισμό της κάκωσης κά. Έτσι οι ρήξεις διακρίνονται σε: επιμήκεις, οριζόντιες, τύπου ράμφους παπαγάλου ‘parrot beak’, flap tears, ρήξεις δίκην λαβής κάδου’ bucket handle’ και σύνθετες.
Συνήθως, ο αθλητής τη στιγμή της ρήξης νοιώθει έναν ήχο με αίσθημα αναπήδησης μέσα το γόνατο (pop) το οποίο μάλιστα περιγράφει με έμφαση στο ιστορικό του. Πολλές φορές ο αθλητής μπορεί να συνεχίσει τον αγώνα παρά τη ρήξη.
Στη συνέχεια αναπτύσσεται οίδημα (πρήξιμο) το οποίο επικεντρώνεται πάνω από την επιγονατίδα (εκεί υπάρχει ο υπερεπιγονατιδικός ορογόνος θύλακος). Σταδιακά το γόνατο παρουσιάζει τη κλασσική κλινική εικόνα, αφού αρχίσει η υποχώρηση του οιδήματος.
Τοπικά υπάρχει πόνος στη ψηλάφηση στο μεσάρθριο διάστημα, ευαισθησία στη δοκιμασία απαγωγής της κνήμης σε σχέση με το μηρό, υπάρχει η αίσθηση της αναπήδησης του μηνίσκου (ειδικότερα σε ρήξεις τύπου parrot beak & bucket handle), η κλασσική δοκιμασία McMurray αποβαίνει (+).
Δεν έχουν θέση στη διάγνωση της ρήξης του μηνίσκου, βοηθούν όμως στον αποκλεισμό άλλων πιθανών συνυπαρχόντων βλαβών .
Είναι η πλέον ειδική απεικονιστική εξέταση σε όλες τις ενδοαρθρικές βλάβες του γόνατος. Παρά ταύτα γίνεται υπέρχρηση στον έλεγχο με Μαγνητική Τομογραφία ενώ παραγνωρίζεται διαρκώς η παραδοσιακή κλινική εξέταση και το ιστορικό που παραμένει η πλέον αξιόπιστη πληροφορία για το θεράποντα ιατρό.
Αυτή εξαρτάται από το είδος της ρήξης του μηνίσκου αλλά και σε ποιο τμήμα αυτού έχει συμβεί. Το έξω τριτημόριο του εύρους του μηνίσκου έχει καλή αιμάτωση άρα θα πρέπει να αναμένουμε καλή επούλωση σε ρήξεις σε αυτό το τμήμα, σε αντίθεση με τα έσω 2/3 που δεν έχουν επαρκή αγγείωση με συνέπεια πτωχή πρόγνωση.
Σε περιπτώσεις όπως οι τελευταίες, θα πρέπει να ομαλοποιείται το χείλος του μηνίσκου με αρθροσκόπηση
Ανεξάρτητα πάντως από το είδος και τη θέση της ρήξης, η ηλικία, η δραστηριότητα και οι απαιτήσεις του ασθενούς παίζουν σημαίνοντα ρόλο στην απόφαση του θεράποντα ιατρού για το είδος της θεραπείας.
Μικρές ρήξεις χωρίς ιδιαίτερα ενοχλήματα, χωρίς αίσθηση εμπλοκής του γόνατος μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. To RICE είναι ένα πρωτόκολλο από τα αρχικά των λέξεων REST:ανάπαυση, ICE: παγοθεραπεία, COMPRESSION: συμπίεση – επίδεση του μέλους που μπορεί να εμποδίσει το οίδημα, ELEVATION :ανύψωση του σκέλους για την υποχώρηση του οιδήματος που μπορεί να βοηθήσει για την άμεση αντιμετώπιση.
Παραπέρα, η φυσικοθεραπεία και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα έχουν επίσης το ρόλο τους.
Η επέμβαση επιλογής είναι η αρθροσκόπηση. Απαιτεί χειρουργό με εμπειρία στο αντικείμενο αυτό, ιδιαίτερα δε, αν χρειαστεί συρραφή του μηνίσκου, ή αν έχουμε να αντιμετωπίσουμε και συνοδές άλλες βλάβες.